در سالهای اخیر ظهور کسبوکارهای جدید در اکوسیستمهای استارتآپی، توجه همگان را به خود جلب کرده است. در این شرایط، خیلی از کارآفرینان به دنبال شناخت نحوه کار شتابدهندهها هستند. اما نمیتوانند جواب سوالهایشان را پیدا کنند. علاوه بر این، نحوه کار شتابدهندهها معمولاً به اشتباه درک میشود یا شتابدهنده ها با سایر مؤسسات حامی استارتآپها اشتباه گرفته میشوند. ما در این مقاله، قصد داریم با ارائه تصویری واضح از کاری که شتابدهنده ها انجام میدهند، سردرگمیها را در این باره کاهش دهیم.
نحوه کار شتابدهنده ها چگونه است؟
در ابتدا باید به این سوال پاسخ دهیم که شتابدهنده چیست و چگونه کار میکند.
شتابدهنده های استارتآپی از شرکتهایی که در مراحل اولیۀ رشد هستند، از طریق آموزش، راهنمایی و تامین مالی حمایت میکنند. معمولاً استارتآپها برای یک دورۀ زمانی معین وارد شتابدهندهها میشوند و از منابع آنها برای توسعه کسب و کار استفاده میکنند.
در واقع نحوه کار شتابدهنده ها به این صورت است که با آموزش فشرده، سریع و همهجانبه، مراحل ابتدایی رشد شرکتهای جوان را سریعتر میکنند و سالها یادگیری و تجربه را در چند ماه فشرده در اختیار میگذارند.
«سوزان کوهن» از دانشگاه «ریچموند» و «ییل هوچبرگ» از دانشگاه «رایس»، از چهار عامل متمایز که شتابدهندهها را منحصربهفرد میسازد به این صورت نام بردهاند:
- کار مبتنی بر زمان
- تاکید بر فعالیت گروهی
- هدایتگر بودن
- به اوج رسیدن در یک زمان مشخص
هرکدام از شتابدهندهها ممکن است با هدف متفاوتی به پرورش استارتآپها بپردازند. در ضمن، هرکدام از آنها مدلهای تجاری و ساختارهای انگیزشی کاملاً متفاوتی دارند.
توجه به پتانسیل رشد از طریق شتابدهنده ها همواره در پروژههای شرکت «مدیریت توسعه ایده خلاق ایرانیان» مدنظر بوده است. برای بازدید از پروژههای این شرکت در حوزۀ توسعه کسبوکار به این صفحه مراجعه کنید.
رشد شتاب دهنده ها در ایالات متحده
Y Combinator مستقر در «سیلیکونولی» اولین شتابدهندهها آمریکا بود که در سال 2005 در بوستون راهاندازی شد و به دنبال آن TechStars سال بعد در «کلرادو» تأسیس شد. هر دوی این شتابدهندهها در طول سالها تکامل یافتند و حالا دو شتاب دهنده برتر در سطح جهانی در نظر گرفته میشوند.
رشد شتابدهنده های مستقر در ایالات متحده پس از سال 2008 اتفاق افتاد. همانطور که تهیۀ سرمایه اولیه و سرمایه گذاری مخاطرهآمیز برای استارتآپها به طور گستردهتری مهم شد.
تعداد شتاب دهنده های مستقر در ایالات متحده بین سال های 2008 و 2014 هر سال به طور متوسط 50 درصد افزایش یافته است.
در سالهای 2005-2015 تقریباً 172 شتاب دهنده در آمریکا وجود داشتهاند که در مجموع بیش از 5000 استارتآپ آمریکایی را تقویت کردند.
در این دوره، این شرکتها در مجموع ۱۹.۵ میلیارد دلار سرمایه جذب کردهاند. این رقم با ادامۀ فعالیت شتابدهنده ها و موفقیت شرکتها و فارغالتحصیلان در مسیر بلوغ خود، مطمئناً افزایش خواهد یافت.
برخی از شرکتهای بسیار معروف از جمله AirBnB، Dropbox و Stripe و… در همین دورۀ زمانی رشد کردهاند.
چرا باید نحوه کار شتابدهنده ها را بشناسیم؟
شتاب دهنده ها در سالهای اخیر قدرت گرفتهاند و آشنایی با نحوه کار شتابنده ها برای هر کارآفرینی الزامی شده است. اما شتابدهنده ها واقعاً چه کاری انجام میدهند که از دیگر سرمایهگذاران و سازمانهای پشتیبانی متفاوتاند؟
چه چیزی در مورد نحوه کار شتابدهنده ها وجود دارد که آن را برای استارتآپهایی که به دنبال رشد هستند اینقدر مهم و حیاتی کرده است؟
اکثر کارآفرینان تجربۀ کار با شتاب دهنده ها را به یک دورۀ آموزشی فراگیر و فشرده تشبیه کردهاند.
در این دورۀ زمانی مشخص، باید با توجه و تمرکز بالا، از این فرصت برای یادگیری و رشد استفاده کرد. همچنین میتوان از فضای کار اشتراکی فراهم شده نیز استفاده کرد.
فعالان حوزۀ مشاوره کسب و کار پیشنهاد میکنند یادگیری از طریق تجربه در این مدت، برای استفادۀ بهتر از سرمایهها حیاتی است. در ضمن، افرادی که به دنبال شروع کسب و کار کوچک خانگی هستند نیز میتوانند از مزایای شتابدهنده ها استفاده کنند.
هدف اصلی شتابدهندهها
هدف اصلی شتابدهندهها تسریع فرآیند یادگیری و تجربه است. در واقع نحوه کار شتابدهنده ها به این صورت است که ارزش یادگیری و تجربۀ سالها را در یک دورۀ چند ماهه فشرده میکنند.
وقتی شرکتهایی که در برنامههای شتابدهنده شرکت داشتهاند با آنهایی که شرکت نکردهاند مقایسه میشوند، استارتآپهایی که وارد شتابدهنده ها شدند، سرعت زیادی در دستیابی به نقاط عطف کلیدی داشتهاند.
اما منظور از نقاط عطف کلیدی چیست؟ مهمترین نقاط عطف در ابتدای رشد کسب و کار، جذب مشتری و برگشت سرمایه است.
با این حال، این اثرات مثبت با نگاه کردن به نمونههای گستردهتری از شتابدهندهها از بین میرود. خیلی از شتابدهنده ها هستند که اثری بر توسعه استارتآپها نداشتهاند و حتی در برخی موارد ممکن است سرعت آنها را کاهش دهند.
اما به طور کلی استارتآپهایی که نحوه کار شتابدهنده ها را درک کنند و با آنها وارد همکاری شوند، احتمال بیشتری دارد که پس از تامین مالی بهطور قابل توجهی رشد کنند یا توسط شرکتهای بزرگتر خریداری شوند.
تحقیقات نشان میدهند اگرچه سرمایه گذاری و تامین مالی یکی از اهداف مهم همکاری با شتابدهنده ها است، اما اساساً بحث یادگیری در تجربۀ همکاری با شتاب دهنده ها را نیز نباید فراموش کرد.
به عبارت دیگر، ارزش واقعی شتاب دهنده ها در همین محیط یادگیری فشرده خلاصه میشود.
بعد از درک و شناخت نحوه کار شتابدهنده ها خواهید دید که آنها تأثیر مثبتی بر اکوسیستمهای کارآفرینی منطقه ای دارند. این تاثیر مثبت به ویژه پس از تامین مالی بیشتر خودش را نشان میدهد.
مناطق کلانشهری که در آن شتابدهندهها تأسیس میشوند، شاهد فعالیتهای کارآفرینی بیشتری مانند شروع کسب و کار کوچک خانگی خواهند بود. اتفاقی که به نظر میرسد محدود به شتابدهندهها نیست؛ بلکه به شرکتهای غیرشتابدهنده هم سرایت میکند. عمدتاً ناشی از افزایش سرمایهگذاران است.
به نظر میرسد شتابدهندهها مکمل مثبتی برای اکوسیستمهای استارتآپی در سراسر کشورهای جهان هستند. البته برخی ممکن است تفاوت چندانی ایجاد نکنند، اما بسیاری از آنها به وضوح این کار را انجام میدهند.
بیشتر بخوانید: تفاوت یک استارتاپ، با یک شرکت بزرگ و یک شرکت فناوری چیست؟
جمعبندی
به طور کلی درک نحوه کار شتابدهنده ها میتواند تأثیر مثبتی بر عملکرد استارتآپهایی که با آنها کار میکنند بگذارد. حتی اگر خود شتابدهندهها نقشی در تامین مالی نداشته باشند، ممکن است تأثیر مثبتی بر جذب سرمایه اولیه برای توسعه کسب و کار داشته باشند و مزایای اقتصادی متعددی برای منطقه به ارمغان بیاورند. با توجه به رشد شتاب دهنده ها در سال های اخیر، این شواهد برای کارآفرینان دلگرم کننده است.